Za pojęcie upadłości autor uznał:
- ogłoszenie upadłości,
- zaprzestanie obsługi obligacji,
- powstanie salda debetowego na rachunku bankowym
- niewypłacenie dywidendy z tytułu akcji uprzywilejowanych.
Zakres podmiotowy badań autor ograniczał do siedemdziesięciu dziewięciu jednostek z grupy wypłacalnych oraz takiej samej liczby niewypłacalnych, czyli łącznie zbadał sto pięćdziesiąt osiem przedsiębiorstw, które w okresie badania znajdowały się w obrocie publicznym na rynku USA. Sugeruje to, że wybrał przedsiębiorstwa o dużej sumie bilansowej. W analizowanych przedsiębiorstwach zainwestowane było ponad 90% kapitału rynkowego USA (również w formie kredytów bankowych, oraz inwestycji kapitałowych). O ile grupa analizowanych przedsiębiorstw była w zasadzie jednorodna pod względem formy prawnej i wielkości, o tyle nie była jednorodna pod względem branży obejmujących handel i produkcję. W. H. Beaver w momencie wyboru wskaźników diagnozujących pokierował się trzema przesłankami:
- stopniem rozpowszechnienia wskaźników w literaturze przedmiotu,
- wynikami uzyskanymi we wcześniejszych badaniach,
- przydatnością, wskaźników z uwagi na przyjętą koncepcję systemu przedsiębiorstwa.
Pierwszy etap to wyselekcjonowanie 30 wskaźników, sklasyfikowanych w 6 różnych grup. Założył też, dużą większą korelację pomiędzy wskaźnikami wewnątrz każdej grupy niż korelacja pomiędzy wskaźnikami pochodzącymi z różnych grup.
Drugi etap to wybór 6 wskaźników z pierwotnej grupy 30.
- wskaźnik X1 = nadwyżka finansowa netto / zobowiązania ogółem,
- wskaźnik X2 = wynik finansowy netto / aktywa ogółem,
- wskaźnik X3 = zobowiązania ogółem / aktywa ogółem,
- wskaźnik X4 = kapitał obrotowy netto / aktywa ogółem,
- wskaźnik X5 = aktywa bieżące / zobowiązania krótkoterminowe,
- wskaźnik X6 = [(gotówka + krótkoterminowe papiery wartościowe + należności + zobowiązania krótkoterminowe) / (koszty operacyjne - amortyzacja)] x 360 - wskaźnik luki bezkredytowej.
Według autora największą wagą w grupie sześciu analizowanych wskaźników charakteryzuje się pierwszy wskaźnik. Charakteryzuje się on bardzo małym prawdopodobieństwem błędu rzędu 13%. Dużą siłę prognostyczną posiadałrównież drugi wskaźnik. Statystyczne wartości trzeciego wskaźnika ulegały systematycznemu wzrostowi w okresie pięciu lat badanego okresu dla przedsiębiorstw zagrożonych upadłością. Wysokie zadłużenie przy braku płynności zawsze prowadziło do upadłości.
Według W. H. Beavera przedsiębiorstwo narażone jest na bardzo wysokie ryzyko niewypłacalności, jeżeli wszystkie sześć wyżej wymienionych wskaźników znajduje się w strefie wysokiego ryzyka. W sytuacji gdy więcej niż trzy wskaźniki znajdują się poniżej wartości granicznej, ma miejsce niewypłacalność przedsiębiorstwa. W przypadku gdy jeden lub dwa wskaźniki znajdują się w obszarze krytycznym, a pozostałe leżą w szarej strefie, przedsiębiorstwo trzeba poddać dodatkowej analizie.
Tabela 5. Błąd prognozy w kolejnych latach przed stwierdzeniem niewypłacalności
przedsiębiorstwa w systemie W. H. Beavera
| Konstrukcja wskaźnika | Błędy w kolejnych latach przed | ||||
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |
| Nadwyżka, finansowa netto/zobowiązania ogółem | 0,13 (0,10) | 0,21 (0,18) | 0,23 (0,18) | 0,24 (0,24) | 0.24 (0,22) |
| Wynik finansowy netto / aktywa ogółem | 0,13 (0,12) | 0,20 (0,15) | 0.23 (0,22) | 0,29 (0,28) | 0,28 (0,25) |
| Zobowiązania ogółem / aktywa ogółem | 0.19 (0,19) | 0,25 (0,24) | 0,34 (0.28) | 0,27 (0,24) | 0,28 (0,27) |
| Kapitał obrotowy netto / aktywa ogółem | 0,24 (0,20) | 0,34 (0,30) | 0,33 (0,33) | 0,45 (0,35) | 0,41 (0,35) |
| Aktywa bieżące / zobowiązania | 0,20 (0,20) | 0,32 (0,27) | 0,36 (0.31) | 0,38 (0,32) | 0,45 (0,31) |
| Wskaźnik luki bezkredytowej | 0,23 (0,23) | 0,38 (0,31) | 0,41 (0.30) | 0,38 (0,35) | 0,17 (0,30) |
Źródło: W. K. Rogowski Możliwości wczesnego rozpoznawania symptomów zagrożenia zdolności płatniczej przedsiębiorstwa, Bank i Kredyt 1999. s. 62
Liczby w nawiasach ukazują wielkość błędu popełnianego przy podziale pierwszej podgrupy (na podstawie, której wyznaczana jest wartość krytyczna), a liczby bez nawiasu przedstawiają wielkość błędu popełnianego przy podziale drugiej podgrupy (za pomocą wartości krytycznych wyznaczonych na podstawie wartości wskaźników z pierwszej podgrupy).
Ze swoich badań W. H. Beaver wyciągnął dwa wnioski:
nie wszystkie wskaźniki mają równą zdolność prognostyczną.- analiza wskaźników finansowych jest użyteczna tylko przy ocenie symptomów
zbliżającej się upadłości przynajmniej na okres pięciu lat przed jej faktycznym
wystąpieniem63
